Imprezy organizowane z okazji Roku Pawła Edmunda Strzeleckiego (20 VII 1797, Głuszyna/Poznań – 6 X 1873, Londyn) odkrywcy, podróżnika, filantropa szanującego wolność drugiego człowieka przybierają różne formy w Australii, Polsce i wielu innych krajach. W 150-lecie śmierci wybitnego Polaka wiedza o Strzeleckim ciągle się poszerza, w Irlandii utrwala się legenda Dobrego Samarytanina, który w czasie Klęski Głodu uratował od śmierci głodowej ponad 200 tysięcy dzieci. Warto dowiedzieć się, jak niezwykły był to człowiek – genialny samouk, biegły w wielu dziedzinach nauki, człowiek honoru wrażliwy na los drugiego człowieka. Był sojusznikiem i przyjacielem rdzennej ludności na różnych kontynentach, w tym australijskich Aborygenów.

Majowy przyjazd do Poznania-Głuszyny Starszyzny plemienia Monero-Ngarigo z dwóch rodów – tradycyjnych kustoszy Góry Kościuszki w Australii – Aunty (to określenie przywódczej pozycji w plemieniu) Iris White oraz Uncle Johna Dixona – miało charakter uroczysty. Towarzyszył im prof. Andrzej Kozek jako przedstawiciel Polonii australijskiej i wiceprezes stowarzyszenia Kościuszko Heritage, a także chór Djinama Yiliga pod dyrekcją Cheryl Davison-Overton z gitarzystką Melanie Horsnell.

Aunty Iris White, tłumacz Wojciech Jasiewicz, Uncle John Dixon, Głuszyna 15 V 2023, fot. Eugeniusz Toman

Inicjatorką wydarzeń związanych z Pawłem Edmundem Strzeleckim w Głuszynie i najbardziej zaangażowaną osobą jest przewodnicząca Zarządu Osiedla Głuszyna Pani Marzena Moryson-Patalas, to z jej inicjatywy odbyły się w lipcu ubiegłego roku uroczystości z okazji 225 rocznicy urodzin Strzeleckiego oraz koncert organowy upamiętniający nadanie przez królową Wiktorię Orderu Łaźni. Obecnie w przygotowaniu artystycznego wieczoru wzięli udział przede wszystkim członkowie Rady Osiedla Głuszyna, Społecznego Komitetu Obchodów, proboszcz parafii św. Jakuba Większego Apostoła ks. Jan Ciesiółka.

W Szkole Podstawowej nr 53 nauczyciele z uczniami zorganizowali spotkanie z delegacją z Australii w godzinach przedpołudniowych i zaprosili całą społeczność z okolicy. Miejscem wieczornej uroczystości była dawna bamberska zagroda ze stodołą, stąd obecność Bambrów w korowodzie powitalnym z chlebem i solą, co ubogaciło staropolską tradycję powitania. Przybyłych gości zapraszał do wspólnego świętowania Wojciech Wilczyński – przewodniczący Rady Osiedla Głuszyna. Przemówienia tłumaczył Wojciech Jasiewicz, który na tę okoliczność przyjechał w rodzinne strony z Londynu.

Goście z Australii i społeczność Głuszyny, pierwszy od lewej prof. Andrzej Kozek. 15 V 2023. Fot. Marzena Moryson-Patalas

Pomysłodawcą obchodów Roku Pawła Edmunda Strzeleckiego jest Szymon Wieczorek, a wniosek do Sejmu w sprawie upamiętnienia dokonań podróżnika z Poznania-Głuszyny złożył poseł Platformy Obywatelskiej Rafał Grupiński. Dowiedzieliśmy się, że Sejm RP uhonorował pamięć o Pawle Edmundzie Strzeleckim na jego wniosek, o czym barwnie opowiadali Dominika Zenka-Podlaszewska, a także poseł Prawa i Sprawiedliwości Bartłomiej Wróblewski, który – jako zdobywca Korony Ziemi – zawędrował także niegdyś na Górę Kościuszki. Dziś Góra Kościuszki jest ważnym miejscem kulturotwórczym dla tamtejszej społeczności. Pomagali we wszystkim i nad bezpieczeństwem czuwali strażacy z OSP Głuszyna.

Śpiew chóru Djinama Yiliga zachwycił słuchaczy. Fot. ET

Powitania i występy zespołów odbyły się w zabytkowej stodole pięknie udekorowanej bukietami liliowych i białych bzów, słonecznikami i zielenią. Historię Bambrów przedstawił gościom Ryszard Skibiński, Bamberki prezentowały tradycyjne stroje, wystąpił też z tańcami Zespół Pieśni i Tańca Ludowego „Staropolanie-Wielkopolska” działający pod kierunkiem Dariusza Jezierskiego.

Zaproszeni autorzy przynieśli w darze książki i śpiewniki z nutami dla chóru, ja zaprezentowałam wiersz Fraza dla odkrywcy i przekazałam od poznańskich pisarzy dla Ernestyny Skurjat-Kozek kilka aktualnych publikacji, za co ze wzruszeniem dziękował prof. Andrzej Kozek. Mój wiersz poprzedziłam przesłaniem, że tekst powstał z myślą o ludziach ciekawych świata i drugiego człowieka, którzy poznawanie nowych miejsc łączą z przyjaźnią i pokojem. Reprezentujący Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz Piotr Grzywacz i Agnieszka Krupa podarowali uczestnikom spotkania pamiątkowe plakietki wykonane ręcznie w Pracowni Grafiki na tkaninie autorstwa Doroty Karolewskiej (z igłą i nitką, aby można było od razu przyszyć je do ubrania, z czego australijscy goście bardzo byli radzi).

Prof. Andrzej Kozek otrzymuje w prezencie książki od poznańskich pisarzy.Foto ET
Aldona Wawrzyniak przedstawia zespół “Wielkopolanie”.Głuszyna 15 maja. Foto ET

Nad całością imprezy czuwała i spotkanie prowadziła Aldona Wawrzyniak ze Społecznego Komitetu Obchodów Roku Pawła Edmunda Strzeleckiego w Głuszynie. Pani Aldona, z wykształcenia inżynier rolnictwa i ekonomistka zawodowo związana z rolnictwem, absolwentka Szkoły Podstawowej nr 53 w Głuszynie i VII LO im. Dąbrówki, zaangażowała się już rok temu w przygotowanie obchodów rocznicowych. Kilkanaście lat pracowała w Norwegii w Urzędzie Gminy Bindal w Terråk, obecnie stara się łączyć poznawane miejsca i ludzi poprzez ukazywanie różnorodności w kulturze.

W marcu odsłonięto w Głuszynie wystawę plenerową przygotowaną przez Wydawnictwo Miejskie „Posnania” z udziałem ambasadora Australii w Warszawie, szefowej misji dyplomatycznej Irlandii oraz wiceprezydenta Poznania.

Postać polskiego podróżnika przyciąga uwagę i łączy ludzi, o czym świadczy wielu uczestników spotkania, jest więc nadzieja, że tak znaczący wysiłek mieszkańców Głuszyny pomoże w dalszym upowszechnianiu dokonań Pawła Edmunda Strzeleckiego, by w krypcie Wielkopolan jego imię wciąż „jaśniało wdzięcznością i chwałą”. Śpiew chóru Aborygenów niósł się wysoko, poza horyzont, wydawało się, jakby wiele więcej głosów brzmiało wśród szumu skrzydeł ptaków i szelestu wiatru; kołysaliśmy się w rytmie ich pieśni wraz z nimi – było to wspólne wołanie o wolność i umiłowanie natury.

Teresa TOMSIA
Teresa Tomsia – poetka, eseistka, animatorka kultury. Mieszka w Poznaniu

“Fraza dla odkrywcy” z dedykacją dla Ernestyny

Źródło: https://www.zrobtosam.com/PulsPol/Puls3/index.php?sekcja=1&arty_id=22768


Explore More

Djinama Yiliga performing in Warsaw’s ARSUS

Monero Ngarigo along with Djinama Yilaga Choir is now in Warsaw, or to be more precise in the suburb of Warsaw, called Ursus, famous for being the craddle of Solidarity

Poznamy pierwszych laureatów – małych Poznaniaków

Z okazji Roku Strzeleckiego rozsypał się worek z konkursami, to i dobrze, będziemy żyć na wdechu przez szereg miesięcy, czekając na wyniki konkursów. Ale jeden konkurs już dobiega końca. W

Indigenous Reflections on Genocide and Massacres

Monero Ngarigo elders, traditional custodians of Mt Kosciuszko, along with members of the Djinama Yiliga Choir toured Poland in the footsteps of P.E. Strzelecki on the 150th anniversary of his